తిప్పతీగ లేదా టినోస్పోరా అనేది ఒక ఆకురాల్చు పొద, ఇది భారతదేశంలోని అడవి ప్రాంతాల్లో ఎక్కువగా పెరుగుతుంది. ఆయుర్వేద మరియు జానపద ఔషధ వ్యవస్థ దాని యొక్క అనేక వైద్య మరియు ఆరోగ్య ప్రయోజనాల వలన దానికి అత్యధిక ప్రాధాన్యత ఇచ్చింది. వాస్తవానికి, ఆయుర్వేదలో దీనిని "రసాయన" అని పిలుస్తారు ఎందుకంటే ఇది శరీరం యొక్క పూర్తి పనితీరును మెరుగుపరుస్తుంది. సంస్కృతంలో అది "అమృత" అని పిలవబడుతుంది అంటే "చావు లేకుండా చేసేది " అని అర్ధం. ఈ మూలికల యొక్క అద్భుతమైన ప్రభావాలను చుస్తే, తిప్పతీగను నిజంగా అమృతం తో సమానమైనది అని చెప్పవచ్చు. ఎందుకంటే అమృతం దేవతలను ఎల్లపుడు యవ్వనంగా మరియు ఆరోగ్యగా ఉంచుతుంది.
తిప్పతీగ ప్రధానంగా ఒక బలహీనమైన ఊటగల (succulent)కాండాలున్న, తీగ మొక్క. కాండం తెలుపు నుండి బూడిద రంగులో ఉంటుంది మరియు ఇది 1-5 సెం.మీ. మందంతో పెరుగుతుంది. తిప్పతీగ ఆకులు హృదయ ఆకారంలో ఉండి సన్ననివి పొరలుగా ఉంటాయి. ఇది వేసవి మాసంలో ఆకుపచ్చ పసుపు పువ్వులను పుష్పిస్తుంది, అయితే తిప్పతీగ పండ్లు సాధారణంగా శీతాకాలంలో కనిపిస్తాయి. తిప్పతీగకు ఆకుపచ్చని టెంక ఉండే పళ్ళు కాస్తాయి, ఇవి పక్వనికి చేరినప్పుడు ఎరుపుగా మారతాయి. తిప్పతీగ యొక్క ఔషధ ప్రయోజనాలు చాలా వరకు దాని కాండం లోనే ఉంటాయి, కానీ ఆకులు, పండ్లు, మరియు వేర్లను కూడా కొంత మేరకు ఉపయోగిస్తారు.
తిప్పతీగ గురించి కొన్ని ప్రాధమిక నిజాలు:
- శాస్త్రీయ నామము: టీనోస్పోరా కోర్డిఫోలియా (Tinospora cardifolia)
- కుటుంబం: మేనిస్పెర్మేసి
- సాధారణ నామాలు: తిప్పతీగ,గుడూచి, హార్ట్ లీవ్డ్ మూన్ సీడ్,టినొస్పోరా
- సంస్కృత నామాలు: అమృత, తాంత్రిక, కుండలిని, చక్రలాక్షిని
- ఉపయోగించే భాగాలు: కాండం, ఆకులు
- స్థానిక ప్రాంతము మరియు భౌగోళిక విస్టీర్ణం: తిప్పతీగ భారత ఉపఖండానికి చెందినది కానీ చైనా లో కుడా కనిపిస్తుంది
- శక్తిశాస్త్రం: వేడి