Download App
गरोदरपणात भूक न लागणे म्हणजे काय?
गरोदरपणातील सर्वात सामान्य लक्षण म्हणजे भूक न लागणे, जे बऱ्याच कारणांमुळे होऊ शकते. प्राथमिक पणे हे होणाऱ्या हार्मोन्सच्या बदलांमुळे होते.
याची प्रमुख चिन्हे व लक्षणे काय आहेत?
चिन्हे व लक्षणे प्रत्येक स्त्री नुसार बदलतात, भूक न लागण्याशी निगडित काही सामान्य कारणे पुढीलप्रमाणे:-
- वजन कमी होणे.
- जास्त प्रमाणात मळमळ व उलट्या ( प्रामुख्याने सकाळी).
- खूप थकवा
- आवडीच्या पदार्थांबाबत अचानक अनिच्छा निर्माण होणे.
- खात नसतानाही तोंड कडू झाल्याची भावना (डिसग्युशीया) निर्माण होणे.
- अचानक बदलणारी मनःस्थिती (विनाकारण रडणे).
- कब्ज.
याची प्रमुख कारणे काय आहेत?
गरोदरपणात भूक न लागण्याच्या कारणांमध्ये पुढील काही असतात:-
- मळमळ व उलट्या होणे, जे प्रामुख्याने पहिल्या किंवा दुसऱ्या तिमाहीत घडते व खाण्याची भावना दाबून टाकते ज्यामुळे शेवटी अजिबात भूक लागत नाही.
- हार्मोन्स मधील बदल.
- गरोदरपणातील ताण व चिंता.
- मनःस्थितीत सारखे होणारे बदल.
- तीव्र वास येण्याची भावना- काही महिलांना गरोदरपणात तीव्र वास येत असल्यासारखे वाटते ज्यामुळे भूक लागत नाही.
याचे निदान व उपचार कसे केले जातात?
भूक न लागण्याचे निदान डॉक्टरांकडून प्रामुख्याने पूर्ण इतिहास व एक शारीरिक चाचणी घेतल्यानंतर केले जाते, ज्यामुळे कुपोषण, खूप कमी झालेले वजन व अती थकवा दिसून येतो. आहारातील कमतरता भरून काढण्यासाठी रक्त तपासण्या सुचवल्या जातात.
गरोदरपणात भूक न लागण्याचे नियमन करण्यासाठी खालील गोष्टी कराव्यात:-
- घरच्या आहाराचे नियोजन करताना त्यात भरपूर फळे व भाज्या (फायबर्स असणाऱ्या), दुग्धजन्य पदार्थ (दूध, चीज, दही) स्टार्च असणारे पदार्थ (पास्ता, भात,चपाती,ब्रेड आणि कडधान्ये), बीन्स व डाळी तसेच मांस व प्रोटिन असणारे पोल्ट्री पदार्थ. पदार्थ जास्त उकळणे टाळावे.
- औषधांचे योग्य वैद्यकीय नियोजन.
- गॅस, अपचन, आम्लपित्त, हृदयातील जळजळ कमी करण्यासाठी अॅंटासिडस.
- उलट्या थांबवण्यासाठी अँटीइमेटिक ड्रग्स जसे प्रोमेथाझिन, ओंडानसेट्रोन आणि मेटोक्लोप्रामाईड.
- आहारातील कमतरता भरून काढण्यासाठी व्हिटॅमिन पुरवणारे अन्नपदार्थ.
- कॅल्शियम पुरवणारे अन्नपदार्थ मिनरल्ससाठी.
- व्हिटॅमिन डी 3 पुरवणारे अन्नपदार्थ.
