इसब - Eczema in Marathi

एक्झिमा ही त्वचेची समस्या आहे ज्यामध्ये त्वचेचे पॅच खडबडीत, लाल आणि फुफ्फुसामुळे सूजतात खाज. कधीकधी, गंभीर खरुज आणि स्क्रॅचिंगमुळे रक्तस्त्राव होऊ शकतो. एक्झिमामध्ये त्वचेची जाडी थर असते ज्याला त्वचारोग म्हणतात.कोणत्याही वयाच्या कोणत्याही परिस्थितीत ही परिस्थिती प्रभावित होऊ शकते. एक्झिमा हा शब्द ग्रीक शब्दाच्या " एक्झिमा " चा अर्थ आहे, "उकळणे. " एक्जिमामध्ये त्वचा खरोखर उकळत असल्याचे दिसते , म्हणून प्रारंभिक थेरपिस्ट आणि वैद्यकीय चिकित्सकांनी या त्वचेच्या स्थितीसाठी पूर्णपणे फिट असलेल्या चरबीला एक्जिमा मानले .

एक्झिमाची अनेक नमुने आहेत. यापैकी काही पर्यावरणीय कारणे आहेत, तर इतर अधिक जटिल आहेत. वैद्यकीय ​लक्षणे सर्व प्रकारच्या एक्झिमामध्ये सारखे असतात आणि ओरखड्याच्या काळावधीनुसार तीव्र किंवा घातक असतात. ते आहेत:

• बाळांमधील ऍटॉलिक एक्झिमामध्ये चेहरा आणि धडावर असतो. बाळाच्या प्रभावित भाग खाजवल्यामुळे, त्वचा लाल आणि ढलपी होऊ शकते. ऍटॉलिक एक्झिमामध्ये कोरडी त्वचा देखील दिसून येते.सामान्यपणें,गाल वारंवार प्रथम प्रभावित होतात. डायपर भाग सामान्यतः प्रभावित होत नाही. लहानपणात, ओरखडे गुडघ्याच्या मागे, कोपऱ्यात, मनगटाच्या आणि टाचाच्या मागे असतात. कधीकधी, ऍटॉपिक एक्झिमा जननेंद्रियांवर देखील परिणाम करू शकते. प्रौढांमध्ये, कोरड्या आणि ढलपी त्वचेसह हात, पापण्या, फ्लेक्झर आणि स्तनाग्रांपर्यंत घडण दिसून येते.
• सेबरोइक एक्झिमा डोक्याची त्वचा, चेहरा आणि वरच्या धडावर लहान त्वचेचे ढलपे म्हणून दिसते. शिशूंमधे, क्रॅडल कॅप (डोकेच्या त्वचेवर आणि चिकट ढलपी) होतात ज्यामुळे काख आणि गॉयनपर्यंत ओरखडे परसतात. ओरखड्यांचे हे चट्टे गुलाबी असतात आणि सामान्यत: ते कमी खाजवतात. प्रौढांमध्ये ब्लेफेरायटीस ( पापण्यांच्या किनारींना ढलपे आणि सूज) सामान्यत: दिसून येते. प्रौढांमधील ओरखडे कमी खाजवतात आणि सर्दीच्या काळात जास्त प्रमाणात एक्जिमा दिसून येतो.
• डिसक्झिड एक्झिमा तीव्र किंवा कोरड्या प्रकारामध्ये आढळतो. दोन्ही प्रकार सामान्यतः धडावर दिसतात. डिस्ककोझ एक्जिमामध्ये, विशिष्ट गोलाकार किंवा अंडाकृती आकाराच्या जखमा होतात, ज्या सामान्यपणें लाल रंगाच्या असतात. या जखमा वेदनादायक असतात.
• अलर्जिक कॉंटेक्ट एक्झिमामध्ये, सुरुवातीला, अलर्जिक पदार्थांशी संपर्क आलेल्या जागेवर ओरखडे किंवा जखम हे त्रासदायक क्षेत्राशी संपर्क येणार्र्या क्षेत्रापर्यंत मर्यादित असते. लाल रंगाची जखम किंवा ओरखडा होणें आणि समाविष्ट क्षेत्रात ढलपी होणें असे लक्षण दिसते.नंतर ते भाग कोरडे पडते आणि त्वचेमध्ये फटी होतात.
• एलर्जी संपर्क किंवा अलर्जिक पदार्थांच्या संपर्कात असलेल्या भागांमध्ये एक्झिमा आढळतो. तथापी, योग्य काळजी घेतली जात नसेल तर ते इतर भागात पसरू शकते. काही दिवसांपासून साइट एलर्जीपासून दूर ठेवल्यानंतर ही जखम बरी होते. त्वचा लाल, खाजवणारी, सुजलेली किंवा कोरडी आणि ऊबदार दिसते. सामान्यतः प्रभावित स्थानांमध्ये कानाचे कोपरे आणि मनगटाचा समावेश असतो, ज्याचे कारण निकेलसारख्या आभूषणांची अलर्जी असते.
• एस्टिअटॉटिक एक्झिमा बहुतांशी पायाच्या खालच्या भागात लालसर पार्श्वभूमीवर एक रेशीम किंवा 'मॅड फॅव्हिंग' नमुन्यासह बारीक फट म्हणून उद्भवते. हे हिरव्या ओरखड्याच्या आकाराचे दिसते जे नेटवर्कसारखे दिसत असलेल्या लाल रंगाच्या बँडने झालेले असेल. गंभीर प्रसंगी सूज आणि फोडीही दिसतात.
• स्टेसिस एक्झिमाला शिरकाव एक्झिमा देखील म्हटले जाते कारण एरिथ्रोसाइट अपुरेपणामुळे होते. ते ओरखडे, वळू, गडद त्वचा, पायाचे पापुद्रे निघणें, कोरडी त्वचा, अल्सर इत्यादी लक्षणे म्हणून दिसते. हे खूप वेदनादायक आणि खाजवणारे असू शकते.
• लिथेन सिम्प्लेक्स एक्झिमा मुख्यत: नाप्याच्या मान, पायांचे खालचे भाग आणि ऍंजोजेनिक क्षेत्राच्या मानाने दिसून येते . हे एक पट्टिका म्हणून प्रस्तुत करते, जे एकतर श्रेणीबद्ध आणि रेषीय आहे किंवा अंडाकृती आहे. तीव्र गळती होऊ शकते. खरुजमुळे कोरड्या त्वचे किंवा रंगद्रव्याच्या जखमांमध्ये खाजवते.
• पोम्फोलिक्स पाम आणि तांब्यावर परिणाम करते. जखमेच्या आवर्त वारंवार आणि बुले म्हणून दिसून येते. हे घाणे वेदनादायकपणे खरुज असू शकतात आणि जळजळ होऊ शकतात. फोडणे, सूक्ष्म आणि लालसर त्वचा मागे सोडणे, जे बर्याचदा वेदनादायक आणि फट असतात.

अज्ञात स्वरुपाच्या कारणांमुळे एक्झिमावर कोणतेही उपचार नाही. उपचाराद्वारे आपण खाज आणि संक्रमणजन्य ओरखड्यांमागील संक्रमण टाळणे एवढे करू शकतो. काही सामान्य उपाययोजना ज्या अंतर्गत असणे आवश्यक आहे:

• स्पष्टीकरण, आश्वासन आणि प्रोत्साहन.
• अलर्जीशी संपर्क टाळणे
• चिकट एमॉलिमेंट्स नियमित वापर.
• कॉर्टिकोस्टेरॉईड क्रीम आणि लोशनचा योग्य वापर.

याशिवाय, विविध प्रकारचे एक्जिमासाठी काही विशिष्ट उपाय केले जातात. हे खालील प्रमाणे आहेत:

• ऍटॉलिक एक्झिमा 
  व्यक्तीला स्पष्टीकरण आणि साहाय्य, नियमितपणे मॉइस्चरायझर्सचा वापर आणि टोपिकल कॉर्टिकोस्टिरॉईड्सचा कमीतकमी वापर. 'वेट वेरेप्स', टार आणि इचॅथॅमॉल पेस्ट पट्ट्यांसह बॅन्डिंग . एन्टीहिस्टामाइन्स सारख्या औषधे, संक्रमित विकृतींसाठी सहज मिळणारे अँटीसेप्टिक लावणें
• सेबोरोइक इसब
  केटोकोनाझोल शैम्पू आणि क्रीम सारख्या उत्पादने,आवश्यक असल्यास कमकुवत कॉर्टिकोस्टिरॉईड्ससह पूरक. कालांतराने उपचारांची पुनरावृत्ती होऊ शकते.
•  संपर्क एक्झिमा आणि एलर्जी संपर्क एक्झिमा 
  त्रासदायक किंवा अलर्जन्ससह संभाव्य संपर्क टाळा . आवश्यक असल्यास जीवनशैलीमध्ये काही बदल करा.
• स्टेसिस एक्झिमा 
  स्थानिक कॉर्टिकोस्टेरॉईड्स जसे 1% हायड्रोकोर्तिसोन किंवा 0.05% क्लोबेटासोन ब्यूटिरेट किंवा 30 ग्रॅम शक्तिशाली कॉर्टिकोस्टेरॉईडसारखे 0.1% बीटामाथेसोन व्हॅलेरेट , 0.1% मोमेटसोन उष्मायन क्षेत्रामध्ये फ्यूरेटचा वापर केला जातो. अल्सरेटेड क्षेत्रांवर हे टाळले पाहिजे. संबंधित परिधीय सूज हाताच्या पायथ्यामुळे आणि क्रमबद्ध कम्प्रेशन पट्ट्यांद्वारे हाताळली पाहिजे.
• अॅस्टिटॅटिक एक्झिमा 
  मॉइस्चरायझर्स वापरुन कोरडी त्वचा टाळा आणि कमी वेळा स्नान करा. तसेच, विशिष्ट कॉर्टिकोस्टिरॉईड्सचा उपयोग लक्षणांपासून मुक्त करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
• लिथेन सिंपलेक्स एक्झिमा 
  स्टेपॉईड स्टेरॉईड्सचा वापर प्लाकवर उपचार करण्यासाठी केला जातो, प्रत्येक 4-6 आठवड्यांत स्टेरॉइड इंजेक्शनची गरज असते, मॉइस्चरायझर्स आणि कूलिंग क्रीम, अँटीहिस्टामाइन किंवा एंटिडप्रेससचा वापर केला जातो.
• पोम्फोलिक्स एक्झिमा 
  प्रभावित भागात वेट ड्रेसिंग, मुख्यत्वे हवेत आणि पोळ्याने पोटॅशियम परमॅंगनेटसह उपचारांसाठी वापरली जाते. तसेच, मोज़्यांसह आरामदायक फुटवेअर, एंटिपर्सिपिअन्ट्स (जास्त घाम हाताळण्यासाठी), स्थानिक कॉर्टिकोस्टेरॉईड क्रीम, सिस्टीमिक कॉर्टिकोस्टिरॉईड्सचा वापर केला जातो.

जीवनशैली व्यवस्थापन

काही उपाय आहेत, ज्यामुळे तुम्ही एक्झिमास प्रतिबंध करू शकता किंवा त्याची पुनरावृत्ती मर्यादित करू शकता. लक्षात ठेवण्यासाठी येथे काही महत्त्वाच्या गोष्टी आहेत:

• नेहमी आपल्या त्वचेवर ओलावा ठेवा.
• चिडचिड्यांपासून त्वचेचा कोणताही संपर्क टाळा.
• तापमान उतार-चढ़ाव मर्यादित करा.
• ध्यान आणि इतर विश्रांती तंत्रज्ञानाद्वारे तणाव आणि मूड स्विंग व्यवस्थापित करा.
• स्वस्थ वजन ठेवा आणि स्वस्थ खाण्याच्या सवयींचे पालन करा.
• जर आपल्या शरीरातील कोणतीही त्वचा पृष्ठभागावर एक्जिमाचा प्रभाव पडला तर त्यास स्क्रॅचिंग टाळा. त्यामुळे, आपल्या नखे ​​वारंवार ट्रिम करणे चांगले आहे.