జాన్సన్-స్టీవెన్స్ వ్యాధి ఏమిటి?
జాన్సన్-స్టీవెన్ల వ్యాధి (SJS) అనేది అన్ని అవయవాల శ్లేష్మ పొరలను ప్రభావితం చేసే తీవ్రమైన అరుదైన రుగ్మత. ఈ రుగ్మత మందులసేవనకు ప్రేరేపణగా సంభవించొచ్చు, తద్వారా చర్మకణాల మరణానికి దారి తీస్తుంది, చివరికి ఆ మృతకణాలు శరీరం నుండి తొలగించబడుతాయి. ఈ రుగ్మత కళ్ళు, నోరు, శ్వాసమార్గాలు మరియు జననేంద్రియ ప్రాంతాలను ప్రభావితం చేస్తుంది.
వ్యాధి తీవ్రరూపంలో ఈ పరిస్థితిని “టాక్సిక్ ఎపిడెర్మల్ నెక్రోలిసిస్ (TEN)” గా గుర్తించబడుతుంది. వ్యాధి పరిస్థితి యొక్క ప్రతిబింబాన్ని కిందివిధంగా నిర్వచించడం జరిగింది:
- మొత్తం శరీర ఉపరితలంలో 10% కంటే తక్కువగా శ్లేష్మ చర్మం ఊడిపోయిన పక్షంలో ఆ పరిస్థితిని “జాన్సన్-స్టీవెన్స్ సిండ్రోమ్ (SJS)” గా గుర్తించబడుతుంది.
- 10-30% వరకూ శ్లేష్మ చర్మం ఊడిన పక్షంలో ఆ పరిస్థితిని SJS మరియు TEN ల మధ్య అతివ్యాప్తి గా గుర్తించబడుతుంది.
- శరీరంలో ఈ వ్యాధి 30% పైగా బాధించిన పక్షంలో (శ్లేష్మచర్మంఊడిన పరిస్థితిలో) అలాంటి పరిస్థితిని “టాక్సిక్ ఎపిడెర్మల్ నెక్రోలైసిస్ (TEN)” గా పిలువబడుతుంది.
పైన తెల్పిన వర్గీకరణ ఉన్నప్పటికీ, పరిస్థితి జీవఅపాయమై ప్రాణాంతకం కావచ్చు (10% మరణ రేటు). దీనికి కారణాలుగా సెప్సిస్, రెస్పిరేటరీ డిస్ట్రెస్, షాక్ మరియు బహుళ అవయవ వైఫల్యాలు ఉంటాయి.
దీని ప్రధాన సంబంధిత సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఏమిటి?
ఈ పరిస్థితి యొక్క ప్రారంభ లక్షణాలు:
- జ్వరం
- కళ్ళు ఎరుపెక్కడం
- గొంతునొప్పి / నిరంతర దగ్గు
- కీళ్ళలో నొప్పి
- చర్మం పై దద్దుర్లు
- రుగ్మతున్న భాగాల్లో, ముఖ్యంగా, నోరు పెదవులు వంటి ప్రభావిత ప్రాంతంలో బొబ్బలు
- ప్రభావిత ప్రాంతంలో పుండ్లు
ఈ రుగ్మత చర్మం, జుట్టు, లైంగిక అవయవాలు మరియు గోళ్ళను బాధిస్తుంది. అదేవిధంగా, కళ్ళు మరియు నోరు పొడిబారిపోతాయి. ఇది దృష్టి మరియు జీర్ణ వ్యవస్థనూ ప్రభావితం చేస్తుంది.
చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, పరిస్థితి కింది అవాంతరాల్ని కలుగజేయవచ్చు:
- అధికంగా చెమట పట్టడం
- దురద
- హైపర్ లేదా హైపో స్కిన్ పిగ్మెంటేషన్
- చర్మం పొడిబారడం
- గోరు పడకలు కోల్పోవడం
- కంటి శుక్లపటలం (కార్నియా) పొడిగా తయారవడం
- అంధత్వం
- కడుపులోకి తీసుకొనే ఆహారంవల్ల, లేదా నమలడంలో సమస్య
- ఊపిరితిత్తుల నష్టం
- ఆహారనాళం పై మచ్చలు
- రొమ్ము పాడిసెం (బ్రాంకైటిస్)
దీని ప్రధాన కారణాలు ఏమిటి?
పిల్లలలో ఈ రుగ్మత సంక్రమణ ఫలితంగా రావచ్చు, ఇందుక్కారణాలు:
- ఫ్లూ
- హెర్పిస్ సింప్లెక్స్ వైరస్
- గవదబిళ్లలు
- కోక్సకివైరస్(Coxsackievirus)
- ఎప్స్టీన్ బార్ వైరస్
పెద్దలలో, స్టీవెన్స్-జాన్సన్ సిండ్రోమ్ ఔషధాల ప్రతికూల ప్రభావంవల్ల వస్తుంది. అలాంటి మందులేవంటే:
- మూర్ఛరోగం మందులు
- యాంటీ బాక్టీరియల్ సల్ఫా మందులు
- నాన్-స్టెరాయిడ్ మందులు
- హెచ్ఐవి మందులు (anti-HIV మందులు)
- మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు వ్యాధి మరియు గౌట్ వ్యాధి కోసం ఇచ్చేమందులు
పైవే కాకుండా, ఈ రుగ్మత రావడానికి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ లేదా రోగనిరోధక వ్యవస్థ లోపాలు ప్రమాదకర కారకాలుగా ఉంటాయి. అదేవిధంగా, హెచ్ఐవి, న్యుమోనియా , క్యాన్సర్, AIDS, కుటుంబ చరిత్ర లేదా జన్యువులు ఈ వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
దీనిని ఎలా నిర్ధారణ చేస్తారు మరియు దీనికి చికిత్స ఏమిటి ?
స్టీవెన్స్-జాన్సన్ సిండ్రోమ్ ను ఓ దృశ్య పరీక్ష ( visual examination) ద్వారా ఒక చర్మవ్యాధి నిపుణుడిచే నిర్ధారణ చేయబడవచ్చు. రోగ నిర్ధారణ నిర్ధారించడానికి, చర్మం బయాప్సీ పరీక్ష నిర్వహిస్తారు.
రుగ్మత యొక్క తీవ్రమైన సందర్భాల్లో తక్షణ వైద్యసాయాన్ని తీసుకోవాలి. మునుపటి మందులు నిలిపివేయబడాలి. డాక్టర్ మీకు కింది చికిత్సలు చేయవచ్చు:
- నొప్పిని తగ్గించడానికి బలమైన నొప్పి నివారణ మందుల్ని ఇవ్వచ్చు.
- వ్యాధీబాధిత ప్రదేశాన్ని తేమతో అద్ది ఆయా రుగ్మతబాధిత ప్రాంతాన్ని తేమగా ఉంచడం జరుగుతుంది.
- ప్రభావిత చర్మాన్ని స్టిలైలైజింగ్ గావించడం
- భర్తీ ద్రవాలు ఇవ్వడం
- కార్టికోస్టెరాయిడ్ మాత్రలు
- యాంటీబయాటిక్స్ లేదా యాంటివైరల్స్
- తీవ్రమైన కేసుల్లో అమ్నియోటిక్ పొర మార్పిడి