टॉक्सोकरिआसिस म्हणजे काय?
टॉक्सोकरिआसिस हा एक दुर्मिळ संसर्ग आहे जे राऊंडवर्म्स नावाच्या परजीवींमुळे होते. हे परजीवी मांजरी व कुत्र्यांसारखे प्राणांमध्ये सहज आढळतात.
याची चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?
टॉक्सोकरिआसिसच्या सामान्य लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
काही प्रकरणांमध्ये परजीवीचा लार्वा यकृत, फुफ्फुस किंवा डोळ्यांना संक्रमित करू शकतो आणि गंभीर लक्षणे दिसू शकतात जसे की:
- दौरे पडणे.
- दृष्टी संबंधित समस्या.
- डोळे दुखणे.
- श्वासोच्छवासाची समस्या.
- त्वचेवर पुरळ येणे.
- थकवा.
हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की बऱ्याच व्यक्तींमध्ये, ह्या संसर्गाचे काही लक्षणे दिसत नाही कारण ह्याचे परजीवी काही महिन्यांमध्ये मरतात.
याचे मुख्य कारणं काय आहेत?
टॉक्सोकरिआसिस प्रामुख्याने राऊंडवर्म्स परजीवीमुळे होतो जे कुत्रे आणि मांजरी या सारख्या प्राणींच्या पाचन तंत्रात राहतात. या परजीवींचे अंडी या जनावरांच्या मलामधून जमिनीत जातात. अन्न किंवा पाण्याच्या माध्यमातून अंडी असलेल्या दूषित मातीने मानवी शरीरात प्रवेश झाल्याने संसर्ग होतो.
मुले माती आणि पाळीव प्राण्यांसोबत खेळतात त्यामुळे हा संसर्ग त्यांच्यात अधिक सामान्य असल्याचे दिसून येते.
याचे निदान आणि उपचार कसे केले जातात?
ह्या संसर्गाची बहुतेकदा शारीरिक लक्षणांवरून आणि नंतर रक्त तपासणीच्या मदतीने निदान पुष्टी केली जाते.
संसर्गाचे उपचार फक्त अवांछित लक्षणे निर्माण झाल्यास आणि आपोपाप बरा न झाल्यास आवश्यक आहे.
टॉक्सोकरिआसिसचा उपचार करण्याचा सर्वात सामान्य मार्ग म्हणजे शरीरातील परजीवी लार्वा मारण्यासाठी औषधे देणे.
या औषधांव्यतिरिक्त, तीव्र संसर्गामुळे सूज कमी करण्यासाठी स्टेरॉइड दिली जाऊ शकतात. परजीवीपासून मुक्त होण्यासाठी अल्बेंडाझोल ही सर्वात सामान्य औषधे आहे.
हा संसर्ग टाळण्याचा मूळ मार्ग म्हणजे हात स्वच्छ ठेवणे आणि पाळीव प्राणी हाताळताना किंवा मातीमध्ये काम केल्यानंतर उबदार पाणी आणि साबणाने हात धुणे. मुलांनी त्यांचे हात वारंवार तोंडात टाकणे टाळले पाहिजे.