Download App
ऑरोफरेन्जिअल कॅन्सर/कर्करोग म्हणजे काय?
सामान्यत: गळ्याचा कर्करोग या ओळखला जाणारा, ऑरोफरेन्जिअल कर्करोग, तोंडाच्या मागील भागाला - सौम्य टाळू, टॉन्सिल्स, जीभचा एक-तृतियांश आणि फॅरेनिक्सचा प्रभाव पडतो. हा कर्करोग प्रभावित व्यक्तीचा श्वास, खाणे आणि भाषण प्रभावित करते. तोंडाचा कर्करोग हा भारतातील पहिल्या तीन सर्वात सामान्य कर्करोगांपैकी एक असून स्त्रियांपेक्षा पुरुषांना जास्त प्रभावित करतो. जसे तंबाखू चघळत बसणे/खाणे यासारख्या जोखीम घटकांकडे अधिक संपर्कात आल्यामुळे मध्यमवर्गीय आणि निम्न-उत्पन्न गटांमध्ये हे अधिक प्रचलित आहे.
त्याचे मुख्य चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?
सहसा, या कर्करोगाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यांकडे दुर्लक्ष केले जाते कारण ते वेदनाविरहित असते आणि काही शारीरिक बदल दर्शविते जे बऱ्याचदा दुर्लक्ष केले जाते.लिम्फ नोड्स आणि इतर अवयवांवर कर्करोगाचा प्रसारच्या आधारावर कर्करोगाचे 4 अवस्था आहेत .
या कर्करोगाचे सामान्य लक्षणे:
- अन्न च्यूइंग / गिळताना आणि पाणी पिताना अडचण.
- जबडा मध्ये कठीणपणा आणि तोंड पूर्णपणे उघडण्यात अडचण.
- घसा खवखवणे/बसणे.
- न बरा होणारा तोंडातला अल्सर / फोड.
- ट्यूमर-प्रभावित क्षेत्रात सूज येणे.
- जीभ हलवण्यास अडचण.
- दात सैल होणे किंवा दातदुखी.
- कान आणि मान मध्ये वेदना.
- कर्कश/ घोगरा आवाज.
- अस्पष्ट वजन कमी होणे.
- थकवा आणि भूक कमी लागणे.
- तोंडाच्या, गळ्याच्या किंवा मानेच्या पार्श्वभूमीवर गाठ.
- जीभ किंवा तोंडाच्या आतील बाजूस एक पांढरा / लाल रंगाचा पॅच.
- खोकताना रक्त येणे.
मुख्य कारण काय आहेत?
बहुसंख्य ऑरोफरेन्जिअल कर्करोगाचे निदान करण्यासाठी तंबाखूचा वापर हा प्राथमिक जोखीम घटक आहे. जास्त प्रमाणात अल्कोहोलचा वापर ऑरोफरेन्जिअल कर्करोगात देखील योगदान देऊ शकतो. धूम्रपान बरोबर अल्कोहोलचा एकत्रित वापर लोकांना कर्करोगाच्या उच्च जोखमीकडे घेऊन जाऊ शकतो.
ऑरोफरेन्जिअल कर्करोगाचे इतर कारण पुढीलप्रमाणे आहेत:
- ह्यूमन पॅपिलोमा व्हायरसचे (एचपीव्ही) संक्रमण.
- अल्ट्राव्हायलेट किरणांकडे (सूर्य, सूर्यप्रकाश) ओठांचा एक्सपोजर(संपर्क).
- रेडिओथेरपी किंवा रेडिएशनचा पूर्वीचा संपर्क.
- सुपारी / सुपारी पाने चघळणे.
- एस्बेस्टॉस, सल्फरिक ऍसिड आणि फॉर्मडाल्डहायडशी एक्सपोजर(संपर्क).
- गॅस्ट्रो-ओसोफेजेल रेफ्लक्स रोग (जीईआरडी).
याचे निदान आणि उपचार कसे केले जाते?
दंतचिकित्सक, ऑटोलॅरिन्गोलॉजिस्ट (ईएनटी) आणि डोके आणि मान चे सर्जन हे उत्कृष्ट विशेषज्ञ आहेत जे ऑरोफरेन्जिअल कॅन्सर किंवा पूर्व-कर्करोगाचे संभाव्य चिन्ह तपासू शकतात. त्याच्या प्रकराच्या आधारावर कर्करोगाचे निदान करण्यासाठी अनेक प्रक्रिया आवश्यक असू शकतात:
- वैद्यकीय इतिहासात आणि जोखीम घटकांच्या तपासणीसह गळ्याची शारीरिक तपासणी.
- घाव / दुखणे च्या स्थितीवर आधारित एंडोस्कोपी - लॅरिन्गोस्कोपी / फेरींगोस्कोपी / नासोफरींगस्कोस्कोपी.
- ओरल ब्रश बायोप्सी.
- एचपीव्ही चाचणी.
- एक्स-रे.
- बेरियम निगळणे.
- कॉम्प्युटेड टोमोग्राफी (सीटी किंवा सीएटी) स्कॅन.
- मॅग्नेटिक रेझोनान्स इमेजिंग(एमआरआय).
- अल्ट्रासाऊंड.
- पॉझिट्रॉन इमिशन टोमोग्राफी (पीईटी) किंवा पीईटी-सीटी स्कॅन.
उपचारच्या निवड अनेक घटकांवर अवलंबून असतात - कर्करोगाचा प्रकार आणि अवस्था, शक्य दुष्परिणाम आणि संपूर्ण आरोग्य. कर्करोगाच्या उपचारांमध्ये यापैकी एक किंवा या थेरपीचे मिश्रण समाविष्ट आहे:
- शस्त्रक्रिया - प्राथमिक ट्यूमर शस्त्रक्रिया, जीभ काढून टाकणे (ग्लोससेक्टॉमी), एक भाग किंवा संपूर्ण जॅबोन(जबड्याची हाडे ) काढून टाकणे (मंडबिबुलेक्टॉमी), एक भाग किंवा कठोर टाळू काढून टाकणे(मॅक्सिलॉक्टीमी), मान विच्छेदन आणि आंशिक किंवा एकूण लॅरेन्क्स किंवा आवाज बॉक्स काढणे (लॅरेन्जेक्टॉमी). इनवेसिव्ह शस्त्रक्रियेव्यतिरिक्त, ट्रान्सॉलर रोबोटिक शस्त्रक्रिया आणि ट्रान्सॉलर लेजर मायक्रोसर्जरी हे कमी इनवेसिव्ह पर्याय आहेत.
- रेडिएशन थेरेपी - बाह्य किरण/बीम विकिरण आणि अंतर्गत किरण/बीम विकिरण थेरपी विकिरण थेरेपीचे प्रकार आहेत.
- केमोथेरपी.
- इम्यूनोथेरपी - निवाोलुंबा आणि पेम्ब्रोलीझुमाब सारख्या औषधे देखील उपचारांसाठी वापरली जाऊ शकतात.
- लक्ष्यित/टार्गेटेड थेरपी - लक्ष्यित/टार्गेटेड थेरपी विशिष्ट कॅन्सर जनुक आणि प्रथिने अवरोधित करते.
उपचारांचा कालावधी कर्करोगाच्या टप्प्यावर अवलंबून असतो. हे 6 आठवड्यांपासून 6 महिन्यांहून अधिक काळ असू शकतो. कर्करोगाचा उपचार महाग आहे, याची किंमत 3.5 लाख आहे.
कर्करोगाचा उपचारा दरम्यान सहसा साइड इफेक्ट्स होऊ शकतो. म्हणूनच, रुग्णांना त्यांच्या शारीरिक, भावनिक आणि सामाजिक गरजा भागविण्यासाठी सहाय्यक किंवा परिहारक काळजी प्रदान केली जाते. याशिवाय, जीवनशैलीतील बदल आवश्यक आहेत - अल्कोहोल आणि तंबाखूच्या वापरास कमी करणे / टाळणे, सूर्यप्रकाशात थेट संपर्क टाळणे आणि जंक फूड टाळणे, संतृप्त चरबी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळणे.
