కాలేయ వ్యాధి - Liver Disease in Telugu

కాలేయ వ్యాధి ప్రారంభ దశలో అరుదుగా కనిపించే లక్షణాలు, కొనసాగినప్పటికీ, అవి అస్పష్టముగా మరియు నిర్దిష్టముగా ఉంటాయి. అయితే, కాలేయ కణాల గాయాలలో లేదా సరిచేయు సమయములో కనిపించే కొన్ని సాధారణ లక్షణాలు ఉన్నాయి.

ఖచ్చితమైన కాలేయ వ్యాధి లేదా ఖచ్చితమైన హెపటైటిస్ వ్యాధి వంటి లక్షణాలు ఇలా ఉన్నాయి:

• తీవ్రస్తాయి జ్వరము.
• వికారము.
• వాంతులు.
• కామెర్లు.
• చర్మము మీద దురదలు.
• మూత్రము ముదురు పసుపుపచ్చగా ఉండుట.
• కళ్ళు పసుపు పచ్చగా మారుట.

నిరంతరంగా ఉన్న కాలేయ వ్యాధి లక్షణాలు వీటితో కలిసి ఉంటాయి:

• కామెర్లు
• పొత్తి కడుపులో నెప్పి మరియు వాపు.
• వికారం.
• వాంతులు.
• కీళ్ళ మరియు కాళ్ళ వాపు.
• దురద.
• స్పైడర్ నేవి (చర్మంపై రక్తనాళాల చిన్న ఎరుపు, సాలీడు వంటి ఆకారంలో).
• ఆకలి లేకపోవుట.
• బరువు తగ్గిపోవుట.
• కనీసం చిన్నపని కూడా చేయలేని బలహీనత.
• తేలికగా వచ్చే గాయాలు.

కాలేయ వ్యాధి సిర్రోటిక్ దశలో బాగా వృద్ది అయితే, కొత్త లక్షణాలు కనిపిస్తాయి, అనగా:

• వంతులలో రక్తము (హేమాటేమెసిస్).
• గుదము నుండి రక్తస్రావము.
• పొత్తికడుపులో నిలిచిపోయిన ద్రవము (అస్సిటేస్).
• గజిబిజి.

పైన చెప్పిన సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు కొన్ని కాలేయ వ్యాధులలో ఆ పరిస్తితికి సంబంధించి విచిత్రమైన లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఒకవేళ సిర్రోసిస్ కి చికిత్స చేయకపోతే, ఇది కాలేయము పాడవుటకు దారితీస్తుంది, అప్పుడు వైద్యము అత్యవసరం అవుతుంది మరియు తెలివిగా లేకపోవుట, గజిబిజి శ్వాసలో ఇబ్బంది వంటి లక్షణాలతో పాటు కోమా వంటివి కలగచ్చు.

వ్యాధి నిర్ధారణ ప్రకారము కాలేయ వ్యాధులకు చికిత్స అందిస్తారు. కొన్ని ముదిరిన సందర్భాలలో, నివారణకు చికిత్స కుదరదు, పాలియేటివ్ చికిత్స లక్షణాల తీవ్రతను తగ్గించుటకు లేదా సమస్యల వలన వ్యాధి ప్రబలకుండా అడ్డుకోనును. తరచుగా వాడే చికిత్స పద్ధతులు కొన్ని:

• యాంటీవైరల్ థెరపీ
  దీర్ఘకాలిక హెపటైటిస్ బి మరియు సి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లకు యాంటీవైరల్ మందులతో  చికిత్స జరుగుతుంది, ఇవి సాధారణంగా ఎక్కువ కాలం వాడమని చెప్తారు.
• యాంటిబయోటిక్ థెరపీ 
  కాలేయ గాయమునకు నోటిద్వారా యాంటీబయాటిక్ థెరపీ అవసరము, కానీ ఎక్కువగా ఉన్న సందర్భాలలో, చీము కారుట సత్వర నివారణకు ఇంట్రావీనస్ యాంటిబయోటిక్స్ అవసరము.
• కాంబినేషన్ థెరపీ 
  స్వీయ రోగనిరోధక హెపటైటిస్ సంధర్భాలయందు ఇది ఉపయోగించబడుతుంది. ఈ థెరపీ,  కార్టికోస్టెరాయిడ్స్ ఇమ్యునోస్ప్రెసివ్ మరియు యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ మందుల కలయికతో చేస్తారు. ఈ మందులు రోగనిరోధక వ్యవస్థ యొక్క తీవ్రతను మరియు కాలేయములో వాపును తగ్గిస్తాయి.
• చిలేషన్ థెరపీ 
  విల్సన్ వ్యాధి విషయంలో, రాగి పెన్సిలామైన్ తరగతి మందులని వాడతారు. రాగి యొక్క అయాన్లు మందు వలన మూత్రంలో విసర్జించబడతాయి. వెంట వెంటనే, ట్రైఎంటైన్ వాడతారు ఇది తక్కువ దుష్ప్రభావాలతో ఉంటుంది.
• రిపీటేడ్ ఫిలెబోటోమి
  తల్లితండ్రలనుంచి పిల్లలకు వచ్చే హెమోక్రోమాటోసిస్ విషయంలో ఇది జరుగుతుంది. ఫిలెబోటోమి అనునది  అధిక రక్త ఖనిజ స్థాయిలను తగ్గించుటకు శరీర సిరల నుండి రక్తమును తొలగించే ఒక ప్రక్రియ.
• సపోర్టివ్ థెరపీ
  కొన్ని కాలేయ ఎంజైములు లేదా ప్రోటీన్లు కాలేయ కణములపై భారమును తగ్గించుటకు  కొన్ని మందులుగా సహాయకములుగా ఇవ్వబడతాయి.
• సర్జరీ లేదా లివర్ ట్రాన్స్ప్లాంట్
  ఒకవేళ వ్యాధి తీవ్రంగా మరియు నయంకానిదిగా ఉంటే, కాలేయ మార్పిడిని నిర్వహిస్తారు; అది ఒక చనిపోయిన మనిషి కావచ్చు - మొత్తం కాలేయ మార్పిడి లేదా పాక్షిక కాలేయం కణజాల మార్పిడి జీవించి ఉన్న దాత నుండి.

చాలా కేసులలో, జీవనశైలి మార్పుల కలయికతో కాంబినేషన్ థెరపీ కాలేయ వ్యాధుల చికిత్సకు సహాయపదుతుంది.  కాలేయము పనితీరు మరియు అల్ట్రాసౌండ్ అంచనాలను తరుచుగా పర్యవేక్షణ చేయుట కూడా ముఖ్యమైనవి.

లైఫ్ స్టైల్ మానేజిమెంట్ 

కాలేయ వ్యాధి ఒక వ్యక్తి యొక్క సాధారణ రోజువారీ జీవితాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. ముఖ్యంగా, దీర్ఘకాలిక ఫిర్యాదులకు వ్యాధి సమస్యలు మరింత ఎక్కువ కాకుండా చూచుటకు జీవనశైలిలో మార్పులు చాలా అవసరం. కొన్ని వ్యాధులకి జీవనశైలి మార్పులతో చికిత్స లభిస్తుంది, అనగా మద్యపానము ఆపుట, బరువును తగ్గించుకొనుట, మరియు ఆరోగ్యకరమైన బరువుని సాధించుట. కాలేయ వ్యాధికి జీవనసరళి మార్పులలో:

• పరిమితముగా మద్యము తీసుకొనుట
  ఆల్కహాల్ కాలేయ వ్యాధిని వృద్ధి లేదా మరింతగా తీవ్రతరమవుటకు సాధారణ కారణాలలో ఒకటి కాబట్టి, మద్యం తీసుకొనుట పరిమితము చేయుటకు లేదా పూర్తిగా ఆపివేయుటకు ఎప్పుడూ సలహా ఇవ్వబడుతుంది.
• భోజన పద్దతులు  
  భోజనము తక్కువగా రోజులో పలుమార్లు తీసుకునే  ప్రయత్నం చెయ్యండి, ఎందుకంటే  ఎక్కువా తీసుకున్న భోజనములోని కొవ్వు పదార్ధాలు  లేదా భోజనము వలన కాలేయము మీద మరింత భారము పడి భంగం కలిగించవచ్చును.
• డైట్ మాడిఫికేషన్
  కాలేయము ప్రోటీన్ జీవక్రియతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది మరియు కాలేయములోని లోపాల వలన అది దెబ్బతినవచ్చును. అయితే, ఆహారములో కార్బోహైడ్రేట్లను ఎక్కువగావుండే విధముగా చూచుట ముఖ్యము, ఇది దీర్ఘ కాలములో శక్తిని అందించుటలో సహాయపడుతుంది. ప్రోటీన్లను తినకూడదు, కాలేయము వాటిని తగినంతగా జీవక్రియ చేయలేకపోవచ్చు. దానివలన, కొన్ని విషభరితమైన పదార్థములు శరీరములో కూడి మెదడును ప్రభావితం చేయవచ్చును. హిమోక్రోమాటోసిస్ ఉన్న వ్యక్తులలో, విటమిన్ సిన్టేక్ తక్కువగా ఉండాలి, ఎందుకనగా  ఇది ఆహారము నుండి ఖనిజములను తీసుకుంటుంది. 
• నొప్పి ఉపశమనం లేదా నొప్పి నివారణల వాడకము
  దాదాపుగా అన్ని నొప్పి నివారణ కలుషితాలు కాలేయములో జీర్ణమవుతున్నాయి మరియు వాటిలో చాలావరకు హెపటోటాక్సిక్ (కాలేయము మీద కొన్ని హానికరమైన ప్రభావాలను చూపుతుంది). అందువలన, ఏ విధమైన నొప్పి నివారణ మందులకు అయినా దూరముగా ఉండుట మంచిది, డాక్టర్ సలహా మేరకు మాత్రమే వాటిని తీసుకోవాలి.
• ధూమపానం మానుకోవాలి  
  కాలేయము చెడిపోవుటకు తెలిసిన కారణములలో ఒకటి ధూమపానము. అందువలన, కాలేయ నష్టమును నివారించుటకు, ధూమపానమును మానివేయాలి.
• బరువు నిర్వహించుట  
  బరువు తగ్గుట లేదా లక్ష్యముగానున్న బియంఐ సూచనను సాధించుట వలన కొవ్వు పెరుగుదల తగ్గి కాలేయమునకు ఎక్కువ నష్టము జరగకుండా రక్షించును. అలాగే, దీనివలన ఇతర సంబంధిత సమస్యలను నివారించుటలో కూడా సహాయపడును. (మరింతగా చదవండి – బరువు తరుగుదల ఆహార నియమాల పట్టిక)
• టీకాలు
  హెపటైటిస్ వైరస్ లు దెబ్బతిన్న కాలేయమునాకు ఎక్కువగా సంభవించవచ్చును  మరియు వైరల్ సంక్రమణ కాలేయములో క్యాన్సర్ మార్పులను చేయగలదు; అయితే హెపటైటిస్ వైరస్ కు వ్యతిరేకంగా మీరు టీకా తీసుకోవటమనేది ఇబ్బందులను నివారించటములో ముఖ్యమైనది.