उचकी - Chronic Hiccups in Marathi

क्रॉनिक उचकी म्हणजे काय?

उचकी जी 48 तासांपर्यंत राहते त्याला क्रॉनिक उचकी म्हणतात. डायाफ्राम म्हणजे मोठ्या आकाराच्या स्नायूची चादर. याला अचानक झटका लागल्यास लगेच स्वरतंतू (व्होकल कॉर्ड्स) बंद होतात, आणि यामुळे उचकीचा आवाज ऐकू येतो. तसे तर सगळ्यांना उचकी येते पण तीव्र दीर्घकालीन उचकी येणे दुर्मिळ आहे आणि त्याला वैद्यकीय उपचाराची गरज असते.

याची मुख्य चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?

सगळ्यात मोठे लक्षण म्हणजे उचकीच आहे. त्याव्यतिरिक्त दीर्घकाळ सतत उचक्या लागल्याने इतर लक्षणे देखील उद्भवतात जसे:

• निद्रानाश.
• खाण्याची आणि पिण्याची अक्षमता.
• थकवा.
• वजन कमी होणे.
• निर्जलीकरण.​

याची मुख्य कारणं काय आहेत?

उचकीचे कारणं भिन्न असू शकतात. पण जर, एखाद्याला उचकीचा खूप दिवसापासून त्रास होत असेल तर त्याचे कारणे खालील प्रमाणे असू शकतात:

• मज्जातंतूची विकृती.
• गरोदरपणा.
• अलीकडेच दिलेल्या भूलीचा परिणाम.
• पोट किंवा उदरची शस्त्रक्रिया.
• पोट, आंत्र, यकृत किंवा डायाफ्रामची समस्या.
• मद्यपान.
• कॅन्सर (कर्करोग).
• न्युमोनिया किंवा प्ल्युरिसी.
• मल्टिपल स्क्लेरोसिस किंवा मध्यवर्ती मज्जासंस्थेच्या इतर समस्या.
• मानसिक समस्या जसे तणाव किंवा चिंता.

याचे निदान आणि उपचार कसे केले जातात?

रुग्णाच्या परिस्थितीवर अवलंबून पुढील प्रमाणे उपचार केले जातात:

• क्लोरप्रोमेझिन, बॅक्लोफेन किंवा व्हालप्रोइक ॲसिडचा औषधोपचार.
• उचकीच्या कारणांवर उपचार.
• स्नायू शिथिल आणि ट्रँक्विलायझरचा वापर.
• योनी तंत्रिका उत्तेजित करण्याकरिता शस्त्रक्रिया.
• डायाफ्रामशी जुळलेल्या फ्रेनिक नर्व्हला भूल देणे.
• वैकल्पिक उपचार जसे कि ॲक्यूपंक्चर किंवा हिप्नोथेरपी.

1. National Organization for Rare Disorders. Hiccups, Chronic. USA. [internet].
2. Fodstad H, Nilsson S. Intractable singultus: a diagnostic and therapeutic challenge. Br J Neurosurg. 1993;7(3):255-60. PMID: 8338646
3. Full-Young Chang, Ching-Liang Lu. Hiccup: Mystery, Nature and Treatment. J Neurogastroenterol Motil. 2012 Apr; 18(2): 123–130. PMID: 22523721
4. MedlinePlus Medical Encyclopedia: US National Library of Medicine; Hiccups
5. Better health channel. Department of Health and Human Services [internet]. State government of Victoria; Hiccups