व्हिटिलिगो (ल्युकोडार्मा) - Vitiligo (Leucoderma) in Marathi

व्हिटिलिगो (ल्युकोडार्मा) काय आहे?

व्हिटिलिगो (ल्युकोडार्मा) ही अनुवांशिक स्थिती आहे ज्यामध्ये त्वचा रंगद्रव्य मेलेनिन गमावते आणि पांढरी होते. ही संक्रामक स्थिती नाही आहे. शरीरावर काही ठिकाणी व्हिटिलिगो सीमित राहू शकते किंवा शरीरावर अनेक ठिकाणी होऊ शकते. याचा सार्वभौमिक प्रकार आहे श दुर्मिळ आहे, ज्यामध्ये संपूर्ण शरीरातील मेलेनिन नाहीसे होते. जगभरातील, 1% -4%  लोकांना व्हिटिलिगो प्रभावित करतो.

याची मुख्य चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?

याची चिन्हे आणि लक्षणे खालील प्रमाणे आहेत:

• त्वचा किंवा रंगद्रव्यांवर व्हाइट पॅच.
• वेदना.
• खाजवणे.

इतर भागांवरही प्रभाव झाल्याचे दिसून येते जसे टाळूवरील केसांचा रंग, पापण्या, भुवया आणि पुरुषांमध्ये दाढी. हे शरीराच्या इतर भागांवर जसे डोळे आणि ओठ यांच्या रंगावर देखील प्रभाव  करू शकते.

याची मुख्य कारणं काय आहेत?

बहुतेकदा याची बाधा पण कधीकधी ही अनुवांशिक उत्पत्ती देखील असू शकते. काही असामान्य पर्यावरणीय घटकदेखील कारणीभूत असू शकतात ज्यांना त्वचा असा प्रतिसाद देते. व्हिटिलिगो असलेला नातेवाईक असेल तर  व्हिटिलिगो होण्याची संभावना जवळजवळ 25% -30% असते आणि जर भाऊ किंवा बहिणींमध्ये असेल तर हा त्रास होण्याची 6% शक्यता असते. हा बहुतेक वेळा ऑटोम्युन्यून विकार असलेल्या लोकांमध्ये पाहिला जातो आणि त्यांच्या संतानालाही होऊ शकतो.

याचे निदान आणि उपचार कसे केले जातात?

तुमचे डॉक्टर शारीरिक तपासणी करून पॅचचे परीक्षण करतात आणि स्थितीचे विश्लेषण करतात. तुमच्या लक्षणांबद्दल, कौटुंबिक किंवा मागील इतिहासाबद्दल विचारले जाऊ शकते. प्रयोगशाळेत यासारख्या चाचण्या होऊ शकतातः

• पूर्ण रक्त गणना.
• थायरॉईड चाचणी.
• इतर ऑटोम्युन्यून परिस्थितीसाठी अँटीबॉडी चाचण्या.
• फॉलेट किंवा व्हिटॅमिन बी 12 ची चाचणी.
• व्हिटॅमिन डी ची पातळी.

उपचार पद्धतींमध्ये काही औषधे, फोटोथेरपी आणि शस्त्रक्रियेचा समावेश होतो. व्यक्तीच्या त्वचेच्या रंगासह पॅचचा रंग जुळविण्यासाठी मायक्रोप्रिगमेंटेशन केले जाऊ शकते. त्वचा संरक्षक विशेषत: सनस्क्रीन वापरण्याचा सल्ला दिला जातो. आत्म-सम्मान कमी झाल्यामुळे याच्या रुग्णांमध्ये उदासीनता येऊ शकते. योग्य समुपदेशन आणि समर्थन गट तणाव ग्रस्त आणि निराशाजनक अवस्थेवर मात करण्यास मदत करू शकतात.

1. OMICS International[Internet]; Vitiligo.
2. National Institutes of Health; National Center for Advancing Translational Sciences. [Internet]. U.S. Department of Health & Human Services; Vitiligo.
3. American Academy of Dermatology. Rosemont (IL), US; Vitiligo: Signs And Symptoms.
4. MedlinePlus Medical Encyclopedia: US National Library of Medicine; Vitiligo.
5. American Society for Dermatologic Surgery [Internet]; Micropigmentation for Vitiligo.
6. Vitiligo Support International [Internet]; Diagnosis.
7. Jayarama Reddy. A Survey on the Prevalence of Vitiligo in Bangalore City, India. International Journal of Pharma Medicine and Biological Sciences, Vol. 3, No. 1, pp. 34-45, January 2014.